خلاصه مقاله:
رودخانه زاینده رود به عنوان مهم ترین رودخانه مرکزی ایران اهمیت زیادی در توسعه منطقه داشته است . این رودخانه تحت تأثیر توسعه شهری و تغییر کاربری قرار گرفته و وضع کیفی آن نامطلوب گردیده است . لذا اطلاع از وضع کیفی آب رودخانه و روند تغییرات آن از اهمیت ویژه ای در برنامه های مدیریتی برخوردار است . به منظور بررسی روند کیفی رودخانه طی سال های 1375 لغایت 1385 داده های کیفی رودخانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . نتا یج این تحقیق نشان می دهد کیفیت آب رودخانه از پل کله تا ورزنه به شدت کاهش می یابد . در ایستگاه پل کله در بهمن ماه بیشترین EC وSARو کمترین دبی مشاهده شده است . در ایستگاه ورزنه در آبان ماه بیشترین SAR و EC و کمترین دبی در مرداد ماه مشاهده شده است . میانگین دبی طبق نتایج به دست آمده از پل کله تا ورزنه کاهش و میانگین های EC و SAR و Cl به علت ورود زه آب های کشاورزی و پساب های مسکونی و صنعتی افزایش می یابد . به طور کلی آهنگ تغییرات SAR , Cl با تغییرات EC در هر ایستگاه هماهنگی دارد . در پایین دست به علت افزایش حجم آب زه آب از یک طرف و کاهش دبی رودخانه از طرف دیگر باعث افزایش قابل توجه غلظت املاح محلول شده است . همچنین نتایج نشان می دهد که سال نیز نقش تعیین کننده ای در افت کیفیت رودخانه داشته و بعد از وقوع حادثه خشکسالی در سال 1380 ، در سال های بعد با وجود بازگشت دبی ب ه شرایط طبیعی، مقدار شوری در
واحد دبی در کل ایستگاه ها افزایش یافته است . بنابر این شرایط دبی بستر رودخانه، عامل ماه ( که به شرایط کاربری مناطق اطراف وابسته است ) ، عامل سال و تغییرات کاربری مناطق اطراف اعم از کشاورزی، مسکونی و صنعتی در کیفیت رودخانه تاثیر گذار است .
نویسندگان:
[ آذین ابطحی ] - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته خاکشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان ( اصفهان )
[ پیام نجفی ] - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان ( اصفهان)
[ پروانه تاروردی زاده ] - کارشناس ارشد جغرافی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
کلمات کلیدی: